Για τον άνδρα

H ποιότητα του σπέρματος. Φλεγμονές (π.χ. προστατίτιδα, ορχίτιδα), τραυματισμοί, εκ γενετής ανωμαλίες (π.χ. κρυψορχία), καθώς και άλλες παθολογικές καταστάσεις (π.χ. κιρσοκήλη), ή έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες λόγω επαγγέλματος, μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος. Ωστόσο, σε ένα μεγάλο ποσοστό (20%) η ανδρική υπογονιμότητα είναι άγνωστης αιτιολογίας.

Για τη γυναίκα

Πρόβλημα στις σάλπιγγες
Tο κυριότερο αίτιο της γυναικείας υπογονιμότητας εντοπίζεται στις σάλπιγγες, απ’ όπου φυσιολογικά το γονιμοποιημένο ωάριο θα «κυλήσει» προς τη μήτρα. Mια γυναίκα μπορεί να μην έχει σάλπιγγες (π.χ. να έχουν αφαιρεθεί χειρουργικά, λόγω προηγούμενης εξωμήτριου κύησης) ή οι σάλπιγγές της να είναι αποφραγμένες (π.χ. εξαιτίας μιας φλεγμονής).

Διαταραχές της ωορρηξίας (ωοθυλακιορρηξίας)
H γυναίκα μπορεί να μην έχει διαταραχές ή ακόμα και καθόλου ωορρηξία. Σε αρκετές περιπτώσεις, το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών συσχετίζεται με διαταραχές της ωορρηξίας, αλλά αυτό δεν είναι πάντα δεδομένο. Oι ειδικοί υποστηρίζουν ότι 20-30% των γυναικών παρουσιάζει πολυκυστικές ωοθήκες κάποιας μορφής αλλά αυτό δεν επηρεάζει την ωορρηξία τους. Aυτό συμβαίνει επειδή το εν λόγω σύνδρομο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων, όπου στο ένα άκρο του οποίου βρίσκονται γυναίκες με φυσιολογικό κύκλο, ενώ στο άλλο άκρο βρίσκονται γυναίκες παχύσαρκες με αμηνόρροια (απουσία έμμηνου ρύσεως) και ορμονικές διαταραχές.

Ενδομητρίωση
H ενδομητρίωση παρουσιάζεται όταν το ενδομήτριο – δηλαδή ο ιστός που φυσιολογικά επενδύει την κοιλότητα της μήτρας και αποπίπτει μαζί με το αίμα της εμμήνου ρύσεως- αναπτύσσεται εκτός της μήτρας. Έχει παρατηρηθεί ότι το 50% των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση μπορεί να εμφανίσουν υπογονιμότητα, καθώς και ότι το 30-50% των υπογόνιμων γυναικών μπορεί να έχουν ενδομητρίωση.

Hλικία

Σε γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερης των 40 ετών, μειώνεται ραγδαία η ικανότητά τους να συλλάβουν. Αυτό συμβαίνει επειδή με την πάροδο του χρόνου, οι ωοθήκες παράγουν ωάρια φτωχότερης ποιότητας, σε μικρότερο αριθμό και με αυξημένο ποσοστό χρωμοσωματικών ανωμαλιών (π.χ. μια 35χρονη γυναίκα έχει 1 προς 300 πιθανότητες να γεννήσει ένα παιδί με σύνδρομο Down, ενώ μια γυναίκα 45 χρονών έχει 1 προς 30).

Mάλιστα, σε πρόσφατες μελέτες προεμφυτευτικού γενετικού ελέγχου (PGT) σε γυναίκες άνω των 40 ετών παρατηρήθηκε ότι το 60-90% των εμβρύων παρουσίαζαν χρωμοσωματικές ανωμαλίες – αυτός ήταν και ο λόγος που οι γυναίκες δεν κατόρθωναν να συλλάβουν.

 

Επίσης ανατομικές ανωμαλίες της μήτρα μπορεί να συμβάλλουν στην υπογονιμότητα του ζεύγους.

H ανεξήγητη υπογονιμότητα

Όταν το αναπαραγωγικό σύστημα και το ορμονικό προφίλ της γυναίκας είναι φυσιολογικά και το σπέρμα του άνδρα δεν έχει πρόβλημα, αλλά το ζευγάρι δεν μπορεί να συλλάβει, τότε οι ειδικοί μιλούν για ανεξήγητη υπογονιμότητα (άγνωστης αιτιολογίας).